17 januari 2022
Onderzoekers van Universiteit Twente hebben ontdekt dat een eiwit van het coronavirus inwerkt op een ander eiwit, namelijk α-synucleïne, dat een rol speelt bij de ziekte van Parkinson. Zo zou er een verband kunnen zijn tussen COVID-19 en de ziekte van Parkinson. Of er sprake is van een oorzakelijk verband kun je hieruit nog niet concluderen.
Door Werkgroep Wetenschapsnieuws
Kenmerkend voor de meeste parkinsonpatiënten is een opeenhoping van verkeerd gevouwen en geklonterde α-synucleïne in de hersenen en ook elders in het lichaam. In normale vorm vervult dit eiwit vermoedelijk allerlei nuttige functies, maar als het zich verkeerd vouwt of klontert (‘aggregeert’), wordt het schadelijk.
Het onderzoek werd gedaan met twee verschillende SARS-CoV-2 eiwitten, het S-eiwit en het N-eiwit. Het S-eiwit of spike-eiwit is onderdeel van de uitsteeksels van het virus. Het N-eiwit zit binnen in. Gekeken werd naar het effect van ieder van die virussen afzonderlijk op wat α-synucleïne in een reageerbuis. Wat bleek? Het S-eiwit had geen effect, maar het N-eiwit versnelde α‑synucleïne-aggregatie aanzienlijk.
In het tweede deel van het onderzoek werd het N-eiwit ingebracht in een kweek van menselijke cellen in een reageerbuis. Dat bleek te leiden tot verstoring van het α‑synucleïne-evenwicht en tot de dood van de cellen.
Volgens de onderzoekers zou het gevonden effect van het N-eiwit op α-synucleïne de moleculaire basis kunnen vormen voor een mechanisme waarbij SARS-CoV-2 de kans op de ziekte van Parkinson vergroot. Het is echter niet bekend of wat hier gevonden is in een reageerbuis zich ook afpeelt in de hersenen. Dus verder onderzoek is nodig.
Over deze studie verscheen een nieuwsbericht. Daarnaast verscheen op de website van Stichting Parkinson Fonds een interessant interview met een van de auteurs, Ine Segers-Nolten, waarin ze een toelichting geeft op het onderzoek en ook in gaat op het in eerdere studies gevonden verband tussen griep en de kans op de ziekte van parkinson op een later tijdstip. Of zo’n verband inderdaad bestaat en hoe dat dan werkt is overigens nog controversieel. Het hier beschreven onderzoek zou mogelijk kunnen helpen om dat verband beter te begrijpen.
Bron:
Slav A. Semerdzhiev, Mohammad A. A. Fakhree, Ine Segers-Nolten, Christian Blum, and Mireille M. A. E. Claessens. Interactions between SARS-CoV-2 N-Protein and α-Synuclein Accelerate Amyloid Formation. ACS Chemical Neuroscience
doi: 10.1021/acschemneuro.1c00666